معرفی رشته مهندسی فناوری اطلاعات

رشته مهندسی فناوری اطلاعات چیست؟

رشته مهندسی فناوری اطلاعات یا IT (Information Technology) یکی از رشته های جذاب و نوپا میباشد که داوطلبان از راه کنکور رشته ریاضی میتوانند در این رشته به ادامه تحصیل بپردازند. رشته فناوری اطلاعات به منظور کسب علم در زمینه توسعه، طراحی،مطالعه،  پشتیبانی، پیاده‌سازی یا مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی مبتنی بر کامپیوتر مخصوصا برنامه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزار کامپیوتر به فعالیت میپردازد.

رشته مهندسی فناوری اطلاعات به  توزیع اطلاعات، تولید و پردازش و نگهداری و در سازمان های بزرگ و مکان ها می پردازد.رشته فناوری اطلاعات با رشته مهندسی نرم افزار فرق دارد اما به طور کل خصوصیات مشترک فراوانی دارند. به جهت رشد و توسعه در ایران به نیروهای متخصص دراین رشته به صورت غیرمتمرکز و متمرکز در مراکز آموزش عالی مثل دانشگاه ها نیاز داریم. این رشته یکی از رشته های گروه فنی و ریاضی در دانشگاه ها میباشد که به دنبال آن راه های کسب اطلاعات، انتقال و استفاده آن را ممکن میکند.

رشته مهندسی فناوری اطلاعات در ایران

با پیشرفت تکنولوژی حضور علوم و تکنولوژی با زندگی مردم اجین شده و با توقف یا حذف آن شاهد اختلال در زندگی مردم خواهیم شد. به همین دلیل جهت گسترش این امر هزینه های فراوانی می شود و آموزش های زیادی در دانشگاه ها تا مقطع دکتری گذاشته شده است.

در کشور ما هم، جهت ایجاد تغییرات اساسی و بنیادی به نیروهای متخصص در رشته مهندسی فناوری اطلاعات نیازمند هستیم. نخستین بار در ابتدای سال 1380 هجری شمسی و هم زمان با اوج فناوری های اطلاعات و ارتباطات در کشور رشته فناوری اطلاعات شکل گرفت و در سال 1381 هجری شمسی به شکل رسمی در مقطع  کارشناسی ارشد و کارشناسی مورد قبول وزارت علوم، تحقیقات و فناوری قرار گرفت و این رشته در پایه کارشناسی به طور هم زمان در سه دانشگاه علم و صنعت، امیرکبیر و شیراز تدریس گردید. پس از آن رشته مهندسی فناوری اطلاعات در مقاطع تحصیلی گوناگون و به واسطه دانشگاه های غیردولتی و دولتی  به داوطلبان آموزش داد و مورد توجه قرار گرفت.

ماهیت رشته مهندسی فناوری اطلاعات

رشته مهندسی فناوری اطلاعات یک رشته بین رشته ای میباشد و یک رشته نا خالص است و از ترکیب رشته هایی مثل مهندسی الکترونیک، مهندسی صنایع،مدیریت و مهندسی کامپیوتر مخصوصا نرم افزار تشکیل شده است.

هم اکنون در دانشگاه های شریف ، تربیت مدرس،امیرکبیر ، خواجه نصیر، تهران و علم و صنعت در مقطع کارشناسی ارشد، برخی دانشکده های فنی دانشگاه سراسری و آزاد در مقطع کارشناسی و دانشگاه های علمی کاربردی و پودمانی در مقطع کاردانی رشته فناوری اطلاعات تدریس می شود. در این مقطع بیشتر موضوعات مرتبط با وب مطرح می گردد. در مقطع کارشناسی داوطلبان با عملیات شبکه و امور اجرا کردن آن در سازمان ها آشنایی پیدا میکنند و پس از آن به مباحث مدیریت پروژه می پردازند. رشته مهندسی فناوری اطلاعات دارای گرایش هایی مانند سیستم های چندرسانه ای، تجارت الکترونیکی، امنیت اطلاعات، مهندسی فناوری اطلاعات، مدیریت سیستم های اطلاعاتی،شبکه های کامپیوتری میباشد.

در مقطع کارشناسی ارشد پس از اتمام مدیریت پروژه در صدد پیدا کردن راه حل های مناسب برای موصوعات پیچیده سازمانی هستند. مقطع دکترای فناوری اطلاعات در کشور ارائه نمی گردد اما امور تحقیقاتی و دستیابی به نظریه های جدید از محورهای اصلی در این مقطع می باشد.

دروس رشته مهندسی فناوری اطلاعات

• معادلات دیفرانسیل
• فیزیک و کارگاه عمومی است
• ساختمان های گسسته
• آمار و احتمالات مهندسی
• ساختمان داده ها
• دروس اصلی
• دروس پایه
• مبانی الکترونیک دیجیتال
• ریاضی
• مبانی کامپیوتر و برنامه سازی
• زبان ماشین و برنامه نویسی سیستم
• شبکه های کامپیوتری
• مدارهای منطقی
• معماری کامپیوتر
• برنامه سازی پیشرفته
• سیستم های عامل
• پایگاه داده ها و طراحی الگوریتم ها
• مهندسی نرم افزار
• آزمایشگاه پایگاه داده ها
• آزمایشگاه شبکه
• هوش مصنوعی
• اصول و مبانی مدیریت
• مبانی اقتصاد مهندسی
• دروس تخصصی
• مبانی فناوری اطلاعات
• شیوه ارایه مطالب علمی و فنی
• زبان تخصصی
• آزمایشگاه سیستم عامل
• تجارت الکترونیکی
• آموزش الکترونیکی
• مهندسی فناوری اطلاعات
• مدیریت و کنترل پروژه های IT
• برنامه ریزی استراتژیک IT
• پروژه IT و کارآموزی

ارایه مفاهیم بر اساس دانش استاد

با توجه به اینکه دروس رشته مهندسی فناوری اطلاعات در همه ی دانشگاه ها یکسان است ولی به دلیل اختلاف سطح اساتید و آموزش هایشان، کیفیت و سطح دانشجویان خروجی مختلف میباشد. طبق توانمندی های دانشگاه و آگاهی اساتید این سطح مختلف میباشد که این یکی از نقاط ضعف در رشته IT میباشد. با توجه به بین رشته ای بودن  رشته فناوری اطلاعات تعداد اساتیدی که به شکل مستقیم در رشته فناوری اطلاعات تحصیل کرده باشند بسیار کم میباشد و عجله ی دانشگاه ها برای راه اندازی رشته فناوری اطلاعات هم مزید بر علت این مسئله گریده است زیرا برخی دانشگاه ها که در مناطق دورافتاده و محروم قرار گرفتند، با وجود اینکه نمی توانند به شکل مناسبی رشته های جاافتاده و قدیمی در این حوزه را ارایه دهند، تدریس این رشته به دانشجویان را شروع نمودند.

فقدان منابع آموزشی مناسب برای مهندسی فناوری اطلاعات

برای رشته مهندسی فناوری اطلاعات منابع درسی مناسبی وجود ندارد و اگر هم منابعی باشد به روز نمیباشد و رشته فناوری اطلاعات یک رشته ی جدید میباشد که مداوم باید منابعش با تغییرات دنیا وفق داده شود. ونیز اکثر کتاب های خوب به زبان انگلیسی میباشند که در کشور پایه انگلیسی اصلا قوی نمیباشد و کتاب ها هم بسیار گران هستند شاید این رشته را بتوان از جمله معدود رشته هایی دانست که به دلیل فقدان منابع درسی و آموزشی مناسب به شدت در فقر به سر می برد. این رشته در حالی در دانشگاه های کشور تدریس می شود که کتب درسی ارایه شده فاصله زیادی با مراجع روز جهانی دارند.

توانمندی ها و ویژگی های لازم

همانگونه که گفتیم افراد باید با مباحث علوم مدیریت و کامپیوتر و ریاضی علاقمند و آشنایی داشته باشند و توانمند باشند چون این علوم، بخصوص ریاضی کاربرد زیادی دربقیه دانش ها، صنعت و درهمه زمینه های مربوط به زندگی بشر دارد. اساتید معتقدند بهتر است از تمام گروه ها داوطلبان جذب شوند نه فقط ریاضی.

گرایش ها

گرایش‌های رشته مدیریت فناوری اطلاعات

نظام کیفیت فراگیر

مدیریت منابع اطلاعاتی

سیستم‌های اطلاعات پیشرفته

گرایش‌های رشته مهندسی فناوری اطلاعات و ارتباطات

مدیریت ارتباطات و فناوری اطلاعات

دیتا و امنیت شبکه

ارتباطات سیار

مدیریت شبکه

سیستمهای چند رسانه ای

گرایش های ارشد مهندسی فناوری اطلاعات

شبکه های کامپیوتری

مدیریت سیستم های اطلاعاتی

تجارت الکترونیکی

حقوق و درآمد مهندس فناوری اطلاعات

حقوق و درآمد مهندس فناوری اطلاعات با عنوان کارشناس در حوزه های مختلف با توجه به عوامل گوناگون متفاوت است.

بازار کار در کشور

اصلی ترین عاملی که باعث می شود دانش آموختگان رشته ای بیکار نماند نیاز جامعه میباشد و هم اکنون ایران ما نیاز مبرمی به تکنسین فناوری اطلاعات دارد. این افراد در مقاطع متفاوت موثر میباشند. در پایه کاردانی بسیاری از مراکز مانند بانک ها ،مدارس و غیره به سیستم رایانه مجهز میباشند و به کسانی نیازمند هستند که بتواند از سیستم ها پشتیبانی کنند. با چشم اندازی که وزارت بازرگانی در نظر دارد تا کشور به یک سطح پیشرفته دنیا برسد لازم است که همه افراد فارغ التحصیل به کار گمارده شوند. بنابراین میتوان امیدوار بود در رشته فناوری اطلاعات بیکار نخواهیم داشت.

منبع: حرف آخر