معرفی رشته علوم آزمایشگاه
رشته علوم آزمایشگاهی در گروه رشته های پیراپزشکی و جزو شاخه های علوم پزشکی می باشد و از پرطرفدارترین رشته های علوم تجربی است. این رشته در درمان، پیشگیری بیماری های گوناگون، حفظ سلامت انسان و کاهش هزینه های درمان به ایفای نقش می پردازد. زمینه فعالیت این رشته در ارتباط با مایعات بافت های بدن و آنالیز آزمایشگاهی خون است. دانشجویان رشته علوم آزمایشگاه طی چند سال اخیر در مقطع کارشناسی، بصورت ناپیوسته تحصیل می کردند اما اکنون این رشته بصورت پیوسته ارائه می شود.
دوره تحصیل رشته علوم آزمایشگاه
این رشته در مقطع کاردانی دارای 72 واحد و در مقطع کارشناسی پیوسته شامل 130 واحد است که 16 واحد به کاراموزی در مراکز درمانی گذرانده می شود. رشته علوم آزمایشگاه در مقطع کارشناسی ناپیوسته شامل 66 واحد است.
دروس تحصیلی رشته علوم آزمایشگاه
دروس این رشته تا حد زیادی مشابه دروس پایه در پزشکی هستند. درس های مورد مطالعه در این رشته شامل دو قسمت پایه و تخصصی است. واحد های کارشناسی این رشته شامل موارد زیر می باشد:
دروس عمومی: 22 واحد
دروس پایه: 31 واحد
دروس اختصاصی: 61 واحد
کاراموزی در عرصه: 16 واحد
دروس عمومی رشته علوم آزمایشگاه
اخلاق اسلامی
تاریخ و تمدن اسلامی
انقلاب اسلامی
ادبیات فارسی
جمعیت و تنظیم خانواده
تربیت بدنی 1 و 2
زبان عمومی
آشنایی با منابع اسلامی
مبانی نظری اسلام
دروس پایه رشته علوم آزمایشگاه
فیزیک پایه
شیمی عمومی و آزمایشگاه شیمی عمومی
بیوشیمی عمومی و آزمایشگاهی بیوشیمی عمومی
فیزیک عمومی و آزمایشگاه فیزیک عمومی
روانشناسی عمومی
علم کامپیوتر
زیست شناسی سلولی و مولکولی
بهداشت عمومی و اپیدمیولوژی
آناتومی عملی
آناتومی نظری
فیزیولوژی نظری و فیزیولوژی عملی
بافت شناسی نظری و آزمایشگاه بافت شناسی
آمار حیاتی
دروس اختصاصی رشته علوم آزمایشگاه
اصول فنی و نگهداری تجهیزات آزمایشگاهی
خون شناسی1 و آزمایشگاه خون شناسی1
آزمایشگاه میکروب شناسی عمومی و میکروب شناسی عمومی
آزمایشگاه ایمنی شناسی پزشکی و ایمنی شناسی پزشکی
آزمایشگاه ویروی شناسی پزشکی و ویروس شناسی پزشکی
آزمایشگاه قارچ شناسی پزشکی و قارچ شناسی پزشکی
آزمایشگاه انگل شناسی 2 و انگل شناسی 2 (تک یاخته و حشره شناسی پزشکی)
اصول مدیریت و قوانین آزمایشگاه
روش های کنترل کیفی در آزمایشگاه های بالینی
آزمایشگاه آسیب شناسی عملی و آسیب شناسی عمومی
آزمایشگاه خون شناسی 2 و خون شناسی2
ایمونوهماتولوژی و آزمایشگاه ایمونوهماتولوژی
هورمون شناسی و آزمایشگاه هورمون شناسی
آزمایشگاه انگل شناسی1 و انگل شناسی 1
بیوشیمی پزشکی 2 و آزمایشگاه بیوشیمی پزشکی2
آشنایی با بیماری های داخلی
آزمایشگاه سم شناسی و سم شناسی
آزمایشگاه باکتری شناسی پزشکی و باکتری شناسی پزشکی
ژنتیک پزشکی
فارماکولوژی
ترمینولوژی پزشکی و متون انگلیسی
سمینار
امکان ادامه تحصیل در رشته علوم آزمایشگاه در داخل ایران
فارغ التحصیلان دوره کارشناسی رشته علوم آزمایشگاه می توانند در یکی از گرایش های زیر برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد اقدام کنند:
بیوشیمی بالینی
میکروب شناسی
خون شناسی
علوم آزمایشگاهی
ژنتیک انسانی
قارچ شناسی
انگل شناسی
ویروس شناسی
باکتری شناسی
ایمنی شناسی
سم شناسی
امکان ادامه تحصیل در مقطع دکترا بعد از اخذ مدرک کارشناسی ارشد برای فارغ التحصیلان این رشته فراهم است.
دانشگاه های ارائه دهنده رشته علوم آزمایشگاهی در سال 98
دانشگاه های پذیرنده رشته علوم آزمایشگاه شامل موارد زیر می باشد:
دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران
دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
دانشگاه علوم پزشکی ایران
دانشگاه علوم پزشکی بابل
دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
دانشگاه علوم پزشکی بم
دانشگاه علوم پزشکی ایلام
دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
دانشگاه علوم پزشکی البرز – کرج
دانشگاه علوم پزشکی ارومیه
دانشگاه علوم پزشکی اراک
دانشگاه علوم پزشکی تبریز
دانشگاه علوم پزشکی تهران
دانشگاه علوم پزشکی جیرفت
دانشگاه علوم پزشکی دزفول
دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی – بجنورد
دانشگاه علوم پزشکی زابل
دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه
دانشگاه علوم پزشکی جهرم
دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور – اهواز
دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس
دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
دانشگاه علوم پزشکی سمنان
دانشگاه علوم پزشکی زنجان
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی – تهران
دانشگاه علوم پزشکی قزوین
دانشگاه علوم پزشکی شیراز
دانشگاه علوم پزشکی شاهرود
دانشگاه علوم پزشکی کردستان – سنندج
دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
دانشگاه علوم پزشکی کاشان
دانشگاه علوم پزشکی گیلان – رشت
دانشگاه علوم پزشکی کرمان
دانشگاه علوم پزشکی مازندران – ساری
دانشگاه علوم پزشکی یاسوج
دانشگاه علوم پزشکی مشهد
دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر
دانشگاه علوم پزشکی همدان
دانشگاه علوم پزشکی یزد
دانشگاه علوم پزشکی لرستان – خرم آباد
دانشگاه علوم پزشکی گلستان – گرگان
دانشگاه علوم پزشکی آبادان
دانشگاه علوم پزشکی گناباد
دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
دانشگاه علوم پزشکی فسا
دانشگاه علوم پزشکی سیرجان
دانشگاه علوم پزشکی مراغه
دانشگاه علوم پزشکی سراب
دانشگاه علوم پزشکی خمین
دانشگاه علوم پزشکی گراش
توانایی های لازم رشته علوم آزمایشگاه
علاقمندان به این رشته باید نسبت به مهارت های آن آگاهی کامل داشته باشند. مهارت های این رشته عبارتند از:
دارا بودن صبر و حوصله زیاد
فاقد حساسیت به مواد شیمیایی و آزمایشگاهی
آمادگی بدنی و روحی و سلامت جسمانی
علاقه مندی به دروس زیست و شیمی
علاقه مندی به کار با لوازم و دستگاه های آزمایشگاهی
وظایف دانش آموختگان رشته علوم آزمایشگاه
افراد فارغ التحصیل در این رشته با آزمایش های مختلف هماتولوژی، بیوشیمی و میکروبیولوژی سر و کار دارند و می توانند آزمایش ها و تست های تخصصی مختلف هورمون شناسی و بیوشیمی را انجام دهند. این افراد باید بتوانند نام کامل و کوتاه آزمایش ها و نسخه های پزشک را بخوانند. دانش آموختگان علوم آزمایشگاه باید آزمایش اورژانس را بشناسند و اطلاعات کافی داشته باشند. همچنین سرعت عمل بالایی داشته باشند و بتوانند نتایج بدست آمده از آزمایش را بررسی کنند. توانایی نمونه گیری صحیح را داشته باشند و نمونه ها را در قالب گزارش به پزشک تحویل دهند. در حین کار بهداشت را رعایت کنند و اصول اخلاقی را در نظر داشته باشند همچنین شرایط آزمایش را برای بیماران توضیح دهند و زمان صحیح آزمایش را به بیمار یاداور شوند.
بازار کار رشته علوم آزمایشگاه
کار در آزمایشگاه تشخیص طبی یکی از بهترین موقعیت های شغلی برای فارغ التحصیلان این رشته می باشد. برای فعالیت در این رشته می توان زمینه های فعالیت زیر را نام برد:
بیمارستان های دولتی و غیر دولتی
سازمان های صنایع غذایی و دارویی
انستیتو مراکز آموزشی و تحقیقاتی
کارخانه های تولید وسایل و مواد آزمایشگاهی
سازمان انتقال خون
پزشکی قانونی
سمیه
