پیشینه جامعه شناسی
مطالعه جامعه از گذشته قسمتی از تفکرات دانشمندان و اندیشه ورزان بزرگ را به خود اختصاص داده است و اکثر فیلسوفان در مورد آن اظهار نظر می کردند. دانشمندانی امثال افلاطون،ارسطو،ابن خلدون،فارابی،ابن مسکویه، و ... آراء و تفکرات خویش را در مورد زندگی و جامعه در آثار خویش به جا گذشته اند. با وجود سعی و کوشش دانشمندان جامعه شناسی به مثابه یک علم از قرن هیجدهم و نوزدهم میلادی به وجود آمد که بر تفکرات فیلسوفان یونانی استوار بود. تا اینکه آگوست کنت عنوان فیزیک اجتماعی بر آن گذاشت و کم کم رشته جامعه شناسی رشد و نمو پیدا کرد. برای اولین بار در سال 1880 میلادی بود که این رشته به عنوان یک رشته دانشگاهی در جهان شکل گرفت و در دانشگاه های اروپا تدریس آن شروع شد و به تدریج در سراسر دنیا توسعه پیدا کرد.
در کشور ما خیلی از افراد جامعه شناسی را با ابن خلدون می شناسند و حتی در کتاب های مقطع متوسطه نیز از ابن خلدون به عنوان جامعه شناس ایرانی نام برده شده است. اما در دوران مدرن اولین بار این رشته به واسطه غلامحسین صدیقی در سال 1317 در کشور تاسیس گردید.
بعد از تاسیس این رشته ، غلامحسین صدیقی از سال 1319 به تدریس این رشته در دانشکده ادبیات به عنوان زیرمجموعه رشته فلسفه شروع نمود. کم کم رشته جامعه شناسی در سراسر کشور گسترش پیدا کرد و زیرمجموعه علوم اجتماعی قرار گرفت. هم اکنون برخی از دانشگاه های کشور هرسال به ارائه رشته جامعه شناسی می پردازند.
آشنایی با رشته جامعه شناسی
دنیای اجتماعی بشر دائما در حال تکوین وتغییر میباشد و بشر با انواع فرهنگ ،آداب و رسوم های مختلف مواجه می شود. شناختن این فرهنگ ها و خصوصیت های جامعه شناختی به انسان ها یاری می کند تا بتوانند ارتباط و تعاملی موثر تر و بدون سوگیری برقرار نمایند و دانش جامعه شناسی جهت تحقق این امر به وجود آمده است.
جامعه شناسی قسمتی از علوم اجتماعی میباشد که به مطالعه جامعه و رفتار اجتماعی بشر می پردازد.جامعه شناسی به دنبال فهم جامعه و پدیده های اجتماعی موجود در آن میباشد و موضوعات مورد بررسی این علم شامل زندگی اجتماعی مردم، گروه ها، و جوامع انسانی میباشد.
این رشته خیلی گسترده است و طیف وسیعی از پدیده های اجتماعی از سطح خرد مثل ارتباط میان 2 نفر تا سطح کلان مانند ارتباطات میان فرهنگ ها را شامل می گردد. رشته جامعه شناسی اکثرا به جنبه های نظری می پردازد و به دنبال مفاهیم پنهان در پس رفتار ها می گردد.
وظایف کارشناس جامعه شناسی
مطالعه و شناخت جوامع انسانی
تحلیل و تحقیق و بررسی درباره جامعه های بشری
رفع نگاه های تبعیض آمیز و برطرف کردن سوء تفاهم ها
کوشش در زمینه اجرای سیاست های اجتماعی دولت از راه افزودن سازمان های زیر ربط توسط مردم
گسترش نظریه های جامعه شناسی
فعالیت برای بهبود اوضاع سیاست گذاری اجتماعی و فرهنگی
انجام فعالیت های تحقیق و بررسی های اجتماعی و اقتصادی
مدیریت برنامه های مطالعاتی مورد نیاز دستگاه های برنامه ریز کشور
اجرای سیاست گذاری ها و برنامه های اجتماعی در سطوح گوناگون دستگاه های اجرایی
نظارت و ارزشیابی بر طرح ها و برنامه های اجتماعی در 2 سطح نظری و عملی.
رشته جامعه شناسی برای چه افرادی مناسب میباشد؟
مهم ترین خصوصیت جهت انتخاب این رشته علاقه مندی به جامعه شناسی و مطالعه رفتار انسان ها میباشد. دانشجویان این رشته اکثرا در حوزه های نظری و تئوریک ورود میکنند، به همین منظور دارا بودن قدرت تحلیل و تجزیه و توان بررسی اطلاعات جامعه شناسی خیلی مهم میباشد.
و نیز آن ها باید بتوانند قدرت حل تعارض های پیچیده اجتماعی را داشته باشند که نیازمند خلاقیت و هوش میباشد. اندیشه انتقادی و آشنایی با راه های پژوهش توانایی ضروری دیگری میباشد که در این رشته حائز اهمیت میباشد. شخص جامعه شناس باید بتواند چیزهایی را مشاهده کند که دیگران از مشاهده آن ها ناتوان هستند. و نیز توانایی خوب گوش کردن در حل مسائل و فهمیدن مسائل بسیار مهم میباشد.
مزایا و معایب رشته جامعه شناسی
این رشته اگر شخص را در مسیر درست قرار بدهد، می تواند زمینه ساز خدمت به جامعه شود؛ زیرا جامعه امروزی از بیماری های اجتماعی رنج می برد و شخص جامعه شناس وظیفه دارد جراح دردها و مسائل اجتماعی باشد. حل مسائل می تواند به شخص جامعه شناس حس عزت نفس و ارزشمندی دهد.
با این حال در ایران با توجه به وضع فعلی اشتغال رشته جامعه شناسی از بازار کار مناسبی برخوردار نیست و رقابت در کار میان دانش آموختگان این رشته خیلی زیاد میباشد. و نیز رشته جامعه شناسی با اقشار آسیب دیده اجتماع نیز سرو کار دارد و در عین حال که احساس نوع دوستی را در انسان به وجود می آورد، فشارهای روانی را نیز برای فرد جامعه شناس به وجود می آورد.
درآمد و بازار کار رشته جامعه شناسی
این رشته در مقطع کارشناسی زیاد بازار کار مناسبی ندارد و جهت کسب جایگاه شغلی مناسب نیاز است دانشجویان تا مقاطع بالاتر کارشناسی ارشد و دکتری نیز به ادامه تحصیل بپردازند. دانش آموختگان مقطع کارشناسی این رشته می توانند با شرکت در آزمون های استخدامی به عنوان معلم جذب وزارت آموزش و پرورش شوند. و نیز دانش آموختگان این رشته می توانند در جایگاه کارشناس در سازمان ها و موسسات مختلف خصوصی و دولتی شاغل بشوند. مشاغلی مانند مشاور اشتغال، روزنامه نگار، مشاور اعتیاد، فعال اجتماعی، کارمند پزشکی قانونی،پژوهشگر جامعه شناسی ، مددکار بهداشت روان، مشاور بازنشستگی، مشاور توانبخشی، و محقق دیگر مشاغلی است که دانش آموختگان این رشته می توانند انتخاب کنند.
جهت قبولی در رشته جامعه شناسی چه دروسی را مطالعه کنم؟
این رشته در زیرگروه 2 گروه آزمایشی علوم انسانی قرار گرفته است و درس های اصلی جهت قبولی در رشته جامعه شناسی در مقطع کارشناسی علوم اجتماعی و ریاضی میباشد. ضریب درس ها در این رشته عبارتند از:
علوم اجتماعی با ضریب سه
ریاضی با ضریب چهار
بقیه دروس با ضریب یک
اقتصاد با ضریب دو
روانشناسی با ضریب دو
زبان و ادبیات فارسی با ضریب دو
دانشگاه های پذیرنده رشته جامعه شناسی عبارتند از:
دانشگاه فردوسی مشهد
دانشگاه کردستان سنندج
دانشگاه علامه طباطبایی
دانشگاه خوارزمی تهران
دانشگاه گیلان رشت
دانشگاه شیراز
دانشگاه تهران
دانشگاه اصفهان
دانشگاه تبریز
دانشگاه الزهرا
دانشگاه یزد
دانشگاه شهید باهنر کرمان
دانشگاه شهید چمران اهواز
دانشگاه بوعلی سینا همدان
دانشگاه رازی کرمانشاه
دانشگاه مازندران بابلسر
دانشگاه یاسوج
دانشگاه شاهد تهران
دانشگاه آیتالله بروجردی بروجرد.
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
دانش آموختگان مقطع کارشناسی این رشته می توانند جهت ادامه تحصیل با شرکت در آزمون کارشناسی ارشد مجموعه علوم اجتماعی با کسب نمره لازم آزمون و انتخاب رشته در یکی از گرایش های زیرمجموعه علوم اجتماعی به ادامه تحصیل بپردازند.
رشته های کارشناسی ارشد جامعه شناسی عبارتند از:
جمعیت شناسی
مردم شناسی
برنامه ریزی رفاه اجتماعی
توسعه روستایی
جامعه شناسی انقلاب اسلامی
مطالعات فرهنگی
مدیریت راهبردی فرهنگ
مطالعات جوانان
مدیریت خدمات اجتماعی
گردشگری مذهبی
برنامه ریزی گردشگری
دانش اجتماعی مسلمین
فلسفه علوم اجتماعی
جامعه شناسی
برنامه ریزی توسعه منطقه ای
مطالعات اوقات فراغت