دانشگاه الزهرا، که تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، دانشگاه فرح پهلوی نام داشت، در سال ۱۳۵۴ رسماً شروع به کار کرد. این دانشگاه ویژه دختران است و در منطقهٔ ده ونک تهران واقع شده‌است.
پیشینه
پیشینهٔ این دانشگاه به سال ۱۳۴۳ بر می‌گردد که گشایش مدرسه عالی دختران از تصویب شورای مرکزی دانشگاه‌های ایران گذشت و در برنامه عمرانی چهارم به تصویب رسید که پرداخت هزینه ساختمان مدرسه عالی دختران در ونک را دفتر مخصوص شهبانو بر عهده گیرد. در سال ۱۳۵۴ مدرسه عالی دختران از نظر حقوقی به یک سازمان آموزشی دولتی غیرانتفاعی تبدیل شد و در ردیف دانشگاه‌های کشور درآمد و زیر ریاست عالیهٔ فرح پهلوی گسترش یافت و برای نخستین بار دانشگاه فرح پهلوی از راه آزمون سراسری گزینش دانشجویان را انجام داد. تا سال ۱۳۵۷ دانشگاه فرح پهلوی دارای چهار دانشکده علوم پایه، ادبیات و علوم انسانی، علوم مدیریت و اقتصاد و هنر بود. پس از انقلاب با همین ترکیب، تحت نام الزهرا (نام دختر پیامبر اسلام) فعالیت خود را ادامه داد. زمین این دانشگاه از موقوفات حسن مستوفی الممالک است.
دانشکده و مراکز پژوهشی دانشگاه الزهرا
دانشگاه الزهرا شامل دانشکده و مراکز پژوهشی مختلفی می باشد که در ادامه آن ها را بیان خواهیم کرد :
دانشکده ادبیات
رشته ها و گرایش های دانشگاه ادبیات شامل زبان و ادبیات فارسی ، زبان شناسی همگانی ، مترجمی زبان فرانسه ، زبان و ادبیات انگلیسی ، زبان و ادبیات عربی ، تاریخ و زبان و ادبیات روسی می شود .
دانشکده الهیات
رشته و گرایش های دانشکده الهیات شامل الهیات و معارف اسلامی و علوم قرآن و حدیث ، الهیات و معارف اسلامی فلسفه و حکمت اسلامی ، الهیات و معارف اسلامی فقه و مبانی حقوق اسلامی ، الهیات و معارف اسلامی ادیان و عرفان اسلامی و الهیات و معارف اسلامی تاریخ و تمدن ملل اسلامی می باشد .
دانشکده علوم ورزشی
رشته و گرایش های دانشکده تربیت بدنی شامل رفتار حرکتی – یادگیری و کنترل چربی ، تربیت بدنی و علوم ورزشی رفتار حرکتی ، تربیت بدنی و علوم ورزشی مدیریت ورزشی ، مدیریت اماکن و تاسیسات ورزشی ، تربیت بدنی و علوم ورزشی ، فیزیولوژی ورزشی ، تربیت بدنی و فیزیولوژی ورزشی کاربردی ، مدیریت بازاریابی در ورزش و رفتار حرکتی – رشد حرکتی می شود .
دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی
رشته و گرایش های دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی شامل گروه حقوق ، گروه اقتصاد ، گروه حسابداری ، گروه علوم اجتماعی ، گروه مدیریت و گروه مطالعات زنان و خانواده می باشد .
دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی
رشته و گرایش های دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی شامل روان شناسی بالینی ، روان شناسی آموزش کودکان استثنایی ، روان شناسی عمومی ، روان شناسی تربیتی ، مشاوره و راهنمایی ، علم اطلاعات و دانش شناسی ، تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش ، فلسفه تعلیم و تربیت ، مدیریت آموزشی ، علوم تربیتی مدیریت و برنامه ریزی آموزشی ، علوم تربیتی - برنامه ریزی درسی و مطالعات آرشیوی می باشد .
دانشکده علوم ریاضی
رشته و گرایش های دانشکده علوم ریاضی شامل آمار و کاربردها ، آمار ریاضی ، ریاضیات و کاربردها ، ریاضی کاربردی ، ریاضی و علوم کامپیوتر می باشد .
دانشکده علوم زیستی
رشته و گرایش های دانشکده علوم زیستی شامل زیست شناسی- بیوشیمی ، زیست شناسی- بیوفیزیک ، زیست شناسی علوم گیاهی فیزیولوژی و سیستماتیک اکولوژی ، زیست شناسی سلولی مولکولی بیو تکنولوژی ، زیست شناسی سلولی مولکولی میکروبیولوژی ، زیست شناسی بیوتکنولوژی ، بیوتکنولوژی میکروبی و زیست شناسی علوم گیاهی فیزیولوژی گیاهی می باشد .
دانشکده فنی و مهندسی
رشته و گرایش های دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه الزهرا شامل موارد زیر بوده که در مقاطع کارشناسی ، ارشد و دکتری متفاوت می باشد :
1 - مهندسی فناوری اطلاعات
ارشد ( گرایش سیستم های اطلاعاتی )
2 - مهندسی کامپیوتر
کارشناسی ( گرایش نرم افزار و آی تی )
ارشد ( گرایش هوش مصنوعی و آی تی )
3 - مهندسی مکانیک
کارشناسی ( گرایش حرارت و سیالات )
ارشد ( گرایش سیستم های انرژی )
4 - مهندسی برق
کارشناسی ( گرایش برق )
5 - مهندسی عمران
کارشناسی ( گرایش عمران )
6 - مهندسی صنایع
کارشناسی ( گرایش برنامه ریزی و تحلیل سیستم )
ارشد ( گرایش صنایع )
دکتری ( گرایش تحقیق در عملیات و سیستم )
دانشکده فیزیک و شیمی
رشته و گرایش های دانشکده فیزیک شیمی شامل شیمی فیزیک ، شیمی معدنی ، شیمی آلی ، شیمی تجزیه ، شیمی کاربردی ، شیمی محض ، فیزیک ، فیزیک – ماده چگال ، فیزیک – اتمی مولکولی ، فیزیک – ذرات بنیادی و نظریه میدان ها ، فیزیک – نجومی ، فیزیک – حالت جامد ، نانو فیزیک ، فیزیک مهندسی ، فوتونیک و نانوشیمی می باشد .
دانشکده هنر
رشته های دانشکده هنر در ابتدا با طراحی لباس ، هنر داخلی ، معماری ، دکوراسیون و همچنین آموزش هنر تا سال 1359 ادامه پیدا کرد . پس از آن در سال 1364 برنامه های جدید آموزشی دوره های کارشناسی نقاشی ، گرافیک و صنایع دستی به تصویب رسید .
دانشگاه الزهرا در رتبه بندی ها
رتبه پنج "گرین متریک" دربین دانشگاه های ایران - 2019
رتبه جهانی ۵۲۹حوزه موضوعی علوم انسانی و رتبه ۵۱۷ حوزه موضوعی علوم اجتماعی در "رتبه بندی راوند" - 2019
رتبه جهانی 200-101 در رتبه بندی اثرگذاری دانشگاه ها در رتبه بندی "تایمز" – 2020
