دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران یکی از دانشگاههای دولتی ایران و تحت پوشش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در استان تهران است.
تاریخچه:
موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران بازماندهٔ مدرسهٔ طب دارالفنون تهران است و از این لحاظ از کهنترین موسسات علوم پزشکی آکادمیک ایران محسوب میشود. مدرسه طب تا سال ۱۳۰۳ شمسی در دارالفنون دایر بود. در سال ۱۳۰۲ رئیسالوزرا عمارت مسعودیه را به مبلغ ۳۹ هزار تومان خریداری و برای تأسیس مدرسه علوم عالیه به وزارت معارف هدیه کرد. در سال ۱۳۰۳ پس از تعمیرات لازم، وزارت معارف به آن محل منتقل و دو مدرسه طب و دواسازی در یکی از حیاطهای آن تشکیل شدند. مدرسه دواسازی از سال ۱۳۰۱ با استخدام یک معلم ارمنی تبعه ترکیه به نام پاپاریان که ماهیانه ۷۵ تومان حقوق برای او در نظر گرفته شد، کار خود را آغاز کرده بود.
مدرسه دیگری که در همان سالها تاسیس و بعداً از هستههای تشکیل دهنده دانشگاه تهران شد، مدرسه دندانسازی بود که از سال ۱۳۰۸ یک استاد لهستانی به نام فالک کوش ملچارسکی برای مدیریت و تدریس در آن با حقوق ماهیانه دویست و پنجاه تومان استخدام شد. در سالهای دوم و سوم مدیریت او هر ساله پنجاه تومان به حقوق ماهیانهاش افزوده شد.
چندی بعد مدرسه طب به عمارتی در خیابان لاله زار نو و سپس به عمارت بیمارستان معتمد و در اسفند ماه ۱۳۱۶ به محل فعلی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران منتقل و در زیرمجموعه دانشگاه تهران فعالیت خود را از سرگرفت.
بسیاری از موسسات و دروس این دانشگاه را شارل ابرلن پایهگذاری کرد.
در سال ۱۳۶۵ دانشکدههای علوم پزشکی از دانشگاه تهران رسماً با بخشنامه جدید دولت جدا و مستقل شدند و دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران را تشکیل دادند. اما بر اساس تفاهمنامه بین دو دانشگاه، اعضای هیئت علمی، دانشجویان و پژوهشگران دو دانشگاه کماکان متعهدند مقالات علمی و پژوهشی خود را در مجلات و کتب و کنفرانسهای خارجی و بینالمللی با یک نام به چاپ برسانند.
دانشکدهها:
دانشکده پزشکی
دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران مشتمل بر دانشکدههای زیر است:
دانشکده بهداشت
دانشکده داروسازی
دانشکده پزشکی
دانشکده دندانپزشکی
دانشکده توانبخشی
دانشکده پرستاری و مامایی
دانشکده پیراپزشکی
دانشکده طب ایرانی
دانشکده فناوریهای نوین پزشکی
دانشکده علوم تغذیه و رژیمشناسی
دانشکده مجازی
بیمارستانها:
در مجموع دانشگاه ۱۶بیمارستان آموزشی با حدود۴۰۰۰ تخت بیمارستانی دارد.
زنان آرش
امام خمینی
امیر اعلم
انستیتو کانسر
بهارلو
کودکان بهرامی
پوست رازی
روانپزشکی روزبه
زنان یاس
سینا
شریعتی
ضیائیان
چشمپزشکی فارابی
مرکز طبی کودکان
مرکز قلب تهران
ولیعصر
خدمات رفاهی:
تسهيلات علمي و اطلاعرساني
كتابخانهها
تاريخچه تأسيس اغلب كتابخانههاي دانشگاه علوم پزشكي تهران به هفتاد سال قبل باز ميگردد. در حال حاضر، زنجيرهاي از 36 كتابخانه، شامل كتابخانه مركزي دانشگاه و كتابخانههاي مستقر در دانشكدهها، بيمارستانها، مراكز و ايستگاههاي تحقيقاتي با ”نظام نيمه متمركز كتابداري“ بهم متصل شدهاند و وظيفه ارائه خدمات از منابع نوشتاري، ديداري و شنيداري و الكترونيك را انجام ميدهند. كتابخانههاي دانشگاه داراي آئيننامه و گردش كار جهت ارائه ”خدمات بين كتابخانهاي“ ميباشند. كتابخانه مركزي دانشگاه با انتشار ماهنامه ”كاما“ ارتباط ميان خدماتدهندگان با يكديگر و با خدماتگيرندگان را فراهم آورده است. دانشگاه علوم پزشكي تهران ساليانه با صرف هزينهاي حدود يك ميليون دلار حدود يكهزار نشريه ادواري لاتين را براي مجموعههاي خود فراهم ميكند كه از سال 2000 با حركت جدي به سمت استفاده از فرمهاي الكترونيك نشريات و بانكهاي اطلاعاتي، امكان بهرهبرداري اقشار مختلف را از منابع علمي بصورت چشمگيري افزايش داده است. دانشگاه با استفاده از شبكه كامپيوتري رو به گسترش خود حركت به سمت پديد آوردن كتابخانه ديجيتال علوم پزشكي تهران را آغاز كرده است.
تسهيلات رفاهي
اقامت
از آنجا كه بخش عمدهاي از دانشجويان دانشگاه مقيم تهران نبوده و ساكن شهرهاي دور و نزديك هستند؛ فراهم نمودن امكانات كافي جهت اقامت آنها از جمله وظايف مهم دانشگاه علوم پزشكي تهران ميباشد كه به وسيله مديريت امور دانشجويي معاونت دانشجويي ـ فرهنگي صورت ميگيرد. بخش عمدهاي از خوابگاههاي پسران و دختران به صورت متمركز در «كوي دانشگاه» مستقر ميباشد. كوي دانشگاه مجموعهاي از چندين مجتمع مسكوني است كه جهت استفاده دانشجويان رشتهها و مقاطع مختلف دانشگاه تعبيه شده است و داراي تسهيلات رفاهي، خدماتي و فرهنگي مانند قرائت خانه، مخزن كتاب، مسجد، سالن اجتماعات،سالن ورزش،سالن سينما و ... ميباشد. خوابگاههاي اين دانشگاه در مجموع زيربنايي در حدود 41000 مترمربع دارند. در حال حاضر، 11 خوابگاه جهت استفاده پسران، 6 خوابگاه جهت استفاده دختران و يك خوابگاه جهت استفاده متأهلين تدارك ديده شده است. 2 ساختمان از خوابگاههاي مجردي جهت استفاده دانشجويان ممتاز درنظر گرفته شده است. تعداد كل ظرفيت خوابگاه دختران 1450 نفر و پسران 1860 نفر ميباشد. ظرفيت خوابگاه متأهلين 130 خانوار است. سرويس اياب و ذهاب از درب كليه خوابگاهها به پرديس مركزي دانشگاه، دانشكدهها و بيمارستانهاي مختلف باعث تسهيل و تسريع در رفتوآمد دانشجويان ميشود.
سرويس تغذيه
غذاهاي گرم پس از تأمين مواد اوليه موردنياز و با رعايت اصول بهداشتي تحت نظارت كارشناسان بهداشت و تغذيه تهيه ميشود. سلف سرويسهاي مختلف دانشگاه، واقع در دانشكدهها و بيمارستانهاي مختلف و كوي دانشگاه غذاي مناسب براي وعدههاي مختلف را با حداقل قيمت در اختيار دانشجويان و كاركنان قرار ميدهند. بوفههاي موجود در دانشكدهها نيز در طول روز با عرضه مواد غذايي پاسخگوي نياز دانشجويان ميباشند.
باشگاه كاركنان دانشگاه در سال 1996 جهت استفاده پرسنل دانشگاه افتتاح و جهت پذيرايي از ميهمانان و برگزاري مراسم و جشنها مورد بهرهبرداري قرار گرفته است.
سلامت جسمي و رواني
مركز بهداشت و درمان دانشجويان:
با هدف ايجاد محيط سالم و به دور از تألمات جسمي كه از اركان مهم تحصيل ميباشند، مركز بهداشت و درمان دانشجويان با بهرهگيري از اساتيد مجرب دانشگاه درقالب درمانگاههاي عمومي و تخصصي و كلينيك دندانپزشكي و سرويس واكسيناسيون به ارائه خدمات بهداشتي ـ درماني به دانشجويان ميپردازد. در صورتي كه امكانات موجود در مركز براي معالجه كافي نباشد، بيمار به مراكز بيمارستاني وابسته به دانشگاه معرفي ميشود. در بدو ورود هر دانشجو به دانشگاه جهت اطلاع از وضعيت سلامت و آگاهي از مشكلات طبي او پرونده پزشكي تشكيل ميشود و دانشجو ميتواند در دوران تحصيل با استفاده از اين پرونده و كارت بهداشتي براي مداوا مراجعه نمايد
درمانگاه اورژانس كوي دانشگاه:
اين درمانگاه وظيفه ارائه خدمات درماني اورژانس را به دانشجويان ساكن كوي دانشگاه برعهده دارد.
تربيت بدني
فعاليتهاي اين مديريت با هدف ارتقاء سطح كيفي و كمي فعاليتهاي ورزشي در تمامي گروههاي دانشگاهي اعم از كاركنان، دانشجويان، اعضاي هيأت علمي و فرزندان آنها تحت نظر مديريت تربيت بدني معاونت دانشجويي - فرهنگي صورت ميگيرد. از جمله مهمترين امكانات ورزشي دانشگاه ميتوان به موارد زير اشاره كرد.
مجتمع ورزشهاي آبي شهيد توكلي: مجهز به استخر، سونا، جكوزي و سالن بدنسازي
مجتمع ورزشي ، فرهنگي شهيد فتحي: داراي سالنهاي واليبال، بسكتبال، فوتسال، بدمينتون و سالن چندمنظوره ورزشهاي رزمي، تنيس روي ميز و بدنسازي و مجهز به ديواره مصنوعي جهت رشته سنگنوردي است. همچنين در بخشي از اين مجتمع خانه فرهنگ امام خميني (ره) با امكانات سالن نمايش و امكانات سمعي و بصري و آموزشي مستقر ميباشد.
-زمين چمن فوتبال فارابي
-زمينهاي تنيس (بخشي از پروژه در دست احداث مجموعه ورزشي چمران)
-سالن تيراندازي شهيد دكتر عربزاده
-سالنهاي ورزشي واقع در خوابگاههاي دانشجويي
از جمله فعاليتهاي ديگر اين واحد ميتوان به برگزاري مسابقات ورزشي در سطوح دانشگاهي و كشوري، برگزاري كلاسهاي آموزشي ورزشي و همكاري در ارائه واحدهاي تربيتبدني دانشجويان توسط گروه آموزشي تربيت بدني اشاره كرد.
مركز آموزشي و تحقيقاتي پزشكي ورزشي با توجه به تواناييهاي بالقوه موجود در دانشگاه، بمنظور پژوهش در زمينههاي مختلف پزشكي ورزشي و با همكاري دانشجويان و اساتيد علاقمند به اين رشته، مركز آموزشي، تحقيقاتي و درماني پزشكي ورزشي تشكيل گرديده است. هماكنون در اين مركز طراحي و برنامهريزي دوره كارشناسي ارشد پزشكي ورزشي با همكاري گروه ارتوپدي دانشكده پزشكي جهت ارائه به پزشكان عمومي واجد شرايط صورت گرفته است. علاوه بر اين فعاليتهايي به شرح زير در اين مركز انجام ميشود:
برگزاري دورههاي آموزشي كوتاهمدت و بلندمدت پزشكي ورزشي در سطوح مختلف
چاپ كتاب و ارائه مقاله در حيطههاي مختلف پزشكي ورزشي
انتشار فصلنامه ”طب و ورزش“
انجام امور درماني و تحقيقاتي در قالب كانون تندرستي و كلينيك پزشكي ورزشي
تأسيس و بهرهبرداري از كتابخانه و آزمايشگاه تخصصي پزشكي ورزشي
فعاليتهاي فرهنگي
مديريت امور فرهنگي و فوقبرنامه معاونت دانشجويي ـ فرهنگي وظيفه شناسايي و كمك به شكوفايي استعدادهاي نهفته دانشجويان و تلاش در جهت غناي انديشه و فرهنگ آنها را برعهده دارد. هدف از فعاليتهاي اين مديريت پرورش و تربيت دانشجوياني است كه پس از فراغت از تحصيل به شهروندي فعال، كارآمد و مسئوليتپذير در اجتماع تبديل گردند. از جمله فعاليتهاي اين واحد ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
برگزاري تورها و اردوهاي سياحتي، زيارتي و علمي
برپايي نمايشگاه آثار هنري و توانمنديهاي دانشجويي
برگزاري مسابقات فرهنگي ـ هنري
حمايت و پشتيباني از كانونهاي دانشجويي
مهدكودكها
جهت نگهداري از كودكان پرسنل و هيأت علمي دانشگاه، معاونت امور پشتيباني دانشگاه اقدام به تأسيس مهدكودكهايي در پرديس مركزي دانشگاه و واحدهاي تحت پوشش نموده است كه در مجموع حدود 1000 كودك را در گروههاي سني مختلف تحت پوشش قرار ميدهد.
دفتر دانشجويان خارجي
اين دفتر در سال 1999 با هدف پيگيري و رسيدگي به امور رفاهي،آموزشي و فرهنگي دانشجويان بورسيه خارجي تأسيس شده است. از مهمترين فعاليتهاي اين مركز ميتوان به امور زير اشاره نمود:
-اعطاي تسهيلات رفاهي مانندخوابگاه و بيمه خدمات درماني رايگان به دانشجويان خارجي
-تلاش در جهت فراهم نمودن زمينه مساعد آموزشي و رفع مشكلات تحصيلي اين دانشجويان
-برگزاري اردوهاي سياحتي در مناطق ديدني و بازديد از آثار باستاني كشور به منظور تبادلنظر و آشنايي اين دانشجويان با يكديگر
رتبهبندی
دانشگاه علوم پزشکی تهران مطابق با رتبهبندی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای هفتمین سال پیاپی حائز جایگاه نخست در میان دانشگاههای علوم پزشکی ایرانی است.