رشته پزشکی عمومی که مقدمه انواع تخصص های پزشکی است، یکی از پر طرفدار ترین و محبوب ترین رشته های میان داوطلبان کنکور سراسری تجربی است. لازمه انتخاب هر رشته ای شناخت کامل آن است تا بتوانیم بفهمیم که آیا انتخاب درستی گرفتیم یا خیر. ما در حرف آخر اطلاعات جامعی از این رشته برای شما داوطلبان عزیز جمع آوری کردیم تا برای انتخاب رشته بهترین تصمیم را بگیرید.
معرفی رشته پزشکی
پزشکی ، یکی از چهار رشته دکتری حرفهای است که هفت سال، درس دانشگاهی و ۲ سال، طرح اجباری دارد، که بدون آن، تاسیس مطب، امکانپذیر نیست. سرشار از درسهای حفظی است که بیشتر آنها با شیمی و زیست مرتبط هستند و با دنیایی از اصطلاحات علمی و اسامی تخصصی سر و کار دارد که ورود آن، نیازمند داشتن مهارت کافی در زبان انگلیسی است. علاوه بر این، حرفه پزشکی، به واسطه ارتباط مداوم با اقشار مختلف مردم، نیازمند یک روابط عمومی خوب و همچنین صبر و حوصله و داشتن روحیه همدلی است.
تاریخچه علم پزشکی
علم پزشکی علمی است که از دوران باستان وجود داشته و ما جسته و گریخته در متون گوناگون اطلاعاتی درباره گذشته علم پزشکی می خوانیم. بعضی از نظریه پردازان بین النهرین، مصر، هند، چین، و یونان را آغازگر علم پزشکی می دانند و گروه دیگر منشا پزشکی را کشور باستانی پرو در قاره آمریکا معرفی کرده اند. اما آنچه که در پزشکی شرقی دیده می شد، هنر طب آمیخته به خرافات و جادو بود. سومری ها در کنار نسخه های طبی، به جادو متوسل می شدند و مصری ها معتقد بودند که « بیماری حاصل کار روحی شریر است که در پیکر بیماران داخل می شود!» در هندوستان نیز کاربرد علم پزشکی در تجویز گیاهان دارویی نمود می کرد و سوشروته یکی از بنیانگذاران علم پزشکی هندوستان است که دین و جادو را از طب جدا کرد. در قرن نوزدهم، علم پزشکی همگام با پیشرفت های صنعتی و تکنولوژیک نیز دستخوش تغییرات بسیاری شد. در جنگ های قرن بیستم نیز پزشکان و پرستاران حضور پر رنگی در میدان داشتند و به تدریج با کشف آنتی بیوتیک ها، اشعه ایکس و ... علم پزشکی وارد مرحله جدیدی از رشد خود شد.
دورههای تحصیل در رشته پزشکی
مراحل تحصیل در این رشته شامل 4 دوره زیر است:
• علوم پایه
• فیزیوپاتولوژی
• کارآموزی بالینی(استاژری)
• کارورزی بالینی(اینترنی)
طرح دوساله رشته پزشکی
همه دانش آموختگان پزشکی عمومی موظف به گذراندن طرح دوساله هستند؛ یعنی بعد از اتمام دوره تحصیل می بایست به مدت دو سال در مناطق محروم به طبابت و خدمت به مردم مشغول شوند. در دوره های بالاتر پزشکی نظیر تخصص نیز طرح دوساله وجود دارد. همچنین پسران موظف هستند که به خدمت سربازی درآیند.
مهمترین دروس دانشگاهی رشته پزشکی
دوره آموزش دکترای پزشکی، در مجموع، هفت سال است. این دوره، شامل 290 واحد درسی است و به چهار مرحله مجزا تقسیم میشود:
• علوم پایه : در این مرحله، دانشجو با ساختمان بدن انسان و اعمال فیزیولوژیک او و همچنین، عوامل زیستی بیماریزا و مکانیسم دفاعی بدن در برابر آنها و اصول مسائل بهداشتی، آشنا میشود. طول این دوره، ۲ سال است و طی آن، دانشجو موظف به گذراندن 91 واحد نظری و عملی است که مهمترین درسهای تخصصی آن عبارتند از: آناتومی تنه، روان شناسی، بیوشیمی، فیزیک پزشکی، آنااتومی اندام، بافت شناسی، بهداشت، آناتومی سر و گردن، ژنتیک، جنین شناسی، فیزیولوژی، باکتری شناسی، انگل شناسی، ویروس شناسی، پاتولوژی، ایمونولوژی. حسن ختام این بخش، عبور از آزمون جامع است. این آزمون، دوبار در سال برگزار میشود و هر دانشجو، به شرط گذراندن کل واحدهای درسی، میتواند حداکثر ۳ بار در آن شرکت کند. دانشجویانی که دست کم به ۵۰ درصد پرسشها پاسخ درست بدهند، وارد مرحله بعدی تحصیل خواهند شد. دانشجویانی که به هر دلیل، موفق به عبور از این سد نشوند، میبایست به دلخواه خود، به یکی از رشتههای مقاطع کاردانی یا کارشناسی، تغییر رشته دهند.
• نشانه شناسی و فیزیوپاتولوژی : طول این دوره، یک سال و مشتمل بر 30 واحد تئوری و عملی است. هدف از آموزش در این مرحله، عرضه مباحثی است که بتواند ضمن دادن آگاهی از مبانی فیزیولوژیک، دانشجو را با ساز و کار بیماریها و عوامل موثر در آنها و همچنین، نمودها و نشانههای بیماریها آشنا کند. مهمترین دروس این دوره عبارتند از: بیماریهای قلب و عروق، بیماریهای غدد، بیماریهای تنفسی، پاتولوژی اختصاصی، نشانه شناسی پزشکی، بیماریهای گوارشی، بیماریهای خون، بیماریهای روماتیسمی، بیماریهای کلیه، فارماکولوژی، کارموزی بهداشت، کارگاه مهارتهای بالینی. پس از پایان این دوره مهم، دانشجویانی که موفق به کسب نمره قبولی در تمام واحدها شده باشند، وارد مقطع کاراموزی میشوند.
• کاراموزی بالینی : این مقطع، که شامل حدود 95 واحد نظری و عملی است، بین ۲۰ تا ۲۲ ماه، طول میکشد و هدف از آن، کسب توانایی تشخیص بیماریها از دیدگاه بالینی و آزمایشگاهی و همچنین به دست آوردن تواناییهای لازم در به کار بردن اندیشه و استقلال و نتیجهگیری سریع است. این مقطع، شامل دو بخش مجزا است که یکی بر بالین بیماران بستری در بخشهای بیمارستانی و دیگری در درمانگاهها انجام میشود. به این ترتیب، علاوه بر گذراندن دروس دانشگاهی، دانشجو در این مقطع، نحوه برخورد صحیح با بیمار را نیز فرا میگیرد. مهمترین درسهای مقطع کاراموزی پزشکی عمومی عبارتند از: اخلاق پزشکی، پزشکی قانونی، کاراموزی در بخشهای جراحی (عمومی، بیهوشی، ارتوپدی، اورولوژی)، اطفال، داخلی، داخلی قلب، عفونی، اعصاب، زنان، رادیولوژی، چشم، گوش و حلق و بینی، پوست، روانپزشکی. پس از گذراندن این دوره، مرحله کارورزی آغاز میشود که شرط ورود به آن، کسب قبولی در کارموزی کلیه بخشها و درسهای مرحله قبل و موفقیت در آزمون پیش کارورزی است. در این مورد هم، مانند آزمون جامع، شرط قبولی، کسب حداقل 50٪ نمره کل آزمون است و هر دانشجو میتواند، حداکثر سه بار در این آزمون، شرکت کند و در صورت عدم قبولی، به یکی از رشتههای مقاطع پایینتر، تغییر رشته دهد.
• کارورزی : این دوره، آخرین مقطع از دوره شش ساله دکتری عمومی و شامل 68 واحد عملی و کشیکهای شبانه است که در مدت 18 ماه، ارائه میشوند. عمده مباحث این مقطع، عبارتند از: کارورزی در بخشهای اطفال، داخلی CCU، جراحی (عمومی، بیهوشی، ارتوپدی، اورولوژی)، داخلی و عفونی. جلسه دفاع از پایان نامه 6 واحدی، پایانِ نامه بلند این دوره آموزشی ۶ ساله خواهد بود.
وظایف یک پزشک
یک پزشک در اکثر مواقع با بیماران ارتباط مستقیم دارد که این ارتباط موجبات وظایفی را برای او فراهم می آورد ؛ مانند تشخیص بیماری ، درمان بیمار ، تجویز دارو ، معرفی به پزشک متخصص مربوطه (در صورت لزوم) و مانند این ها. یک پزشک با توجه به دانش و اطلاعاتی که در دوران تحصیل و یا بر اساس تجارب خود کسب کرده است به تشخیص بیماری و مداوای آن می پردازد و در این راستا متناسب با نوع بیماری ، داروهای مورد نیاز را تعیین کرده و یا بیمار را به یک متخصص ارجاع می دهد تا از تشخیص غلط بیماری ، جلوگیری شود.
ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر پزشکی
فارغ التحصیلان رشته پزشکی عمومی می توانند با شرکت در کنکور کارشناسی ارشد در دو شاخه اصلی مشغول به تحصیل شوند:
1. بعد از قبولی در کنکور کارشناسی ارشد سنجش پزشکی داوطلبان می توانند در رشته های تخصصی بالینی مشغول به تحصیل شوند. رشتههای تخصصی بالینی در حال حاضر شامل ۲۳ رشته میباشد که عبارتند از : جراحی عمومی ، جراحی مغز و اعصاب، جراحی استخوان و مفاصل (ارتوپدی) ، جراحی کلیه و مجاری ادراری تناسلی (ارولوژی) ، بیماری های اعصاب، بیماری های داخلی ، بیماری های عفونی و گرمسیری ، بیماری های قلب و عروق ، بیماری های کودکان، بیهوشی ، پزشکی اجتماعی، پزشکی هستهای ، آسیب شناسی (پاتولوژی)، پوست ، پزشکی فیزیکی و توانبخشی، چشم پزشکی ، پرتودرمانی (رادیوتراپی) ، پرتوشناسی تشخیصی (رادیولوژی) ، زنان و زایمان ، روان پزشکی، گوش و حلق و بینی ، پزشکی قانونی و طب کار.
2. بعد از قبولی در کنکور کارشناسی ارشد سنجش پزشکی داوطلبان می توانند در رشته های علوم پایه مشغول به تحصیل شوند. تخصص های علوم پایه پزشکی عبارتند از فیزیولوژی ، ایمونولوژی، ژنتیک، ویروس شناسی پزشکی، میکروب شناسی پزشکی ، انگل شناسی پزشکی، بیوشیمی ، آمار حیاتی و تغذیه.
فارغ التحصیل رشته پزشکی
بسیاری از دانشآموختگان این رشته تحصیلی، ترجیح میدهند در مطب خصوصی خودشان کار کنند. عده کمی از آنها در واحدهای تحقیقاتی یا بخشهای اجرایی و اداری، جذب میشوند، یا بعد از دریافت مدرک تخصص، به همراه متخصصان دیگر، آزمایشگاههای تشخیصی تاسیس میکنند. شاید بتوان گفت، یکی از رویاهای هر دانشجوی پزشکی، تاسیس مطب خصوصی است. اما همین رویا، در سالهای اخیر، موجب رشد بیرویه متقاضیان این رشته و از سوی دیگر، کمرونق شدن بازار کار طیف گستردهای از دانشآموختگان آن، به ویژه در مقطع پزشکی عمومی شده است. جالب است بدانید، تنها موقعیت شغلی مناسب برای یک پزشک، «مطبداری» نیست. بلکه در بسیاری از مشاغل دیگر نیز، وجود یک پزشک با تجربه و آگاه، پیشبینی شده است. انواع آزمایشگاه تشخیص پزشکی، پاتوبیولوژی و سیتوژنتیک، تنها یک نمونه از این مشاغل است. همچنین، پزشک میتواند، به شرط گذراندن دورههای مرتبط، یک مرکز مشاوره ژنتیک تاسیس کند و به مشاوره در این حوزه بپردازد.
درآمد و حقوق رشته پزشکی
میانگین درآمد یک پزشک عمومی ، در ماه ، بین 4/5 تا 7 میلیون تومان است در حالی که این مبلغ ، برای یک پزشک متخصص بیشتر برآورد می شود. پزشکان متخصص بسته به نوع تخصص خود مشمول درآمدهای متفاوتی می شوند. به عنوان نمونه متخصصان جراحی از متخصصان غیر جراحی درآمد بیشتری کسب می کنند. به همین سبب بسیاری از پزشکان عمومی تمایل به گرفتن تخصص دارند اما فقط تعداد اندکی موفق می شوند.
منبع: حرف آخر